Κάθε χρόνο, γιορτές όπως η Πρωτοχρονιά, το Πάσχα και οι εθνικές επετείοι συνοδεύονται από το εντυπωσιακό θέαμα με πυροτεχνήματα. Για τους περισσότερους ανθρώπους, οι εκρήξεις φωτός στον ουρανό είναι συνώνυμες της χαράς και της γιορτής. Ωστόσο, για χιλιάδες ζώα συντροφιάς αλλά και για άγρια ζώα που ζουν κοντά σε κατοικημένες περιοχές, οι δυνατοί θόρυβοι αποτελούν πηγή άγχους και κινδύνου.
Τα τελευταία χρόνια, μια καινοτόμα λύση έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος διεθνώς αλλά και στη χώρα μας: τα αθόρυβα πυροτεχνήματα.
Τι είναι τα αθόρυβα πυροτεχνήματα;
Σε αντίθεση με τα κλασικά πυροτεχνήματα, τα οποία συνδυάζουν το φως με ισχυρές εκρήξεις, τα αθόρυβα πυροτεχνήματα εστιάζουν στο οπτικό θέαμα, μειώνοντας δραστικά την ηχητική όχληση. Χρησιμοποιούν ειδική τεχνολογία ώστε να παράγουν πολύχρωμα σχήματα, λάμψεις και εντυπωσιακά εφέ χωρίς τον εκκωφαντικό κρότο. Το αποτέλεσμα παραμένει εντυπωσιακό για το κοινό, αλλά δεν προκαλεί τον ίδιο πανικό στα ζώα.
Διεθνείς εξελίξεις και παραδείγματα
Η Ιταλία υπήρξε από τις πρώτες χώρες που υιοθέτησαν τη χρήση αθόρυβων πυροτεχνημάτων σε δημοτικές εκδηλώσεις, για την αποφυγή πανικού προς τα κατοικίδια ζώα. Στην πόλη Κολόνια Βενέτα, για παράδειγμα, οι τοπικές αρχές αντικατέστησαν τα παραδοσιακά πυροτεχνήματα με αθόρυβα σε όλες τις μεγάλες γιορτές, έπειτα από αιτήματα κατοίκων και φιλοζωικών οργανώσεων. Αντίστοιχες πρακτικές ακολουθούνται πλέον σε πόλεις της Ελβετίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ στον Καναδά, σε αρκετές περιφέρειες, η χρήση κλασικών πυροτεχνημάτων περιορίζεται υπέρ των πιο φιλικών εναλλακτικών.
Οι αλλαγές αυτές δεν στοχεύουν μόνο στην προστασία των ζώων συντροφιάς, αλλά και στη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων για τα άγρια ζώα, όπως πουλιά που τρομάζουν και χάνουν τον προσανατολισμό τους ή ζώα της υπαίθρου που τραυματίζονται στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, το θέμα έχει αρχίσει να απασχολεί όλο και περισσότερο τους δήμους. Τα τελευταία χρόνια, σε ορισμένες περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης έχουν πραγματοποιηθεί εκδηλώσεις με αθόρυβα πυροτεχνήματα, κυρίως κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Οι αντιδράσεις των κατοίκων ήταν θετικές, με πολλούς να εκφράζουν την ικανοποίησή τους που μπόρεσαν να απολαύσουν το θέαμα χωρίς οι τετράποδοι φίλοι τους να πανικοβληθούν.
Παράλληλα, φιλοζωικές οργανώσεις και ομάδες πολιτών πιέζουν όλο και περισσότερο για τη θεσμοθέτηση μέτρων που θα περιορίζουν τα παραδοσιακά πυροτεχνήματα. Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας γύρω από την ευζωία των ζώων αυξάνεται, και η συζήτηση για τα αθόρυβα πυροτεχνήματα μπαίνει πλέον δυναμικά στο δημόσιο διάλογο.
Γιατί είναι σημαντικά για τα κατοικίδια
Οι δυνατοί θόρυβοι των κλασικών πυροτεχνημάτων προκαλούν:
-
έντονο στρες και τρόμο στα ζώα,
-
φυγή από το σπίτι ή τον κήπο,
-
αύξηση καρδιακών παλμών και δύσπνοια,
-
σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και σοβαρούς τραυματισμούς.
Με τα αθόρυβα πυροτεχνήματα, οι επιπτώσεις αυτές περιορίζονται στο ελάχιστο, δίνοντας τη δυνατότητα στους ανθρώπους να χαρούν τις γιορτές χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο την ψυχική και σωματική υγεία των ζώων τους.
Τα οφέλη για την κοινωνία
Η υιοθέτηση των αθόρυβων πυροτεχνημάτων δεν έχει οφέλη μόνο για τα ζώα, αλλά και για την κοινωνία συνολικά. Μειώνει την ηχορύπανση, βελτιώνει την ποιότητα ζωής σε αστικές περιοχές, περιορίζει τα παράπονα πολιτών προς τους δήμους και καθιστά τις εκδηλώσεις πιο συμπεριληπτικές για οικογένειες με μικρά παιδιά ή ηλικιωμένους.
Μια τάση που φαίνεται να εδραιώνεται
Αν και η χρήση αθόρυβων πυροτεχνημάτων στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο, η αυξανόμενη ζήτηση από φιλόζωους και η θετική ανταπόκριση όπου έχουν εφαρμοστεί δείχνουν ότι το μέτρο έχει προοπτική. Όσο αυξάνονται οι πιέσεις προς τις τοπικές αρχές και η ενημέρωση των πολιτών, είναι πιθανό να δούμε τα αθόρυβα πυροτεχνήματα να καθιερώνονται σταδιακά ως η νέα κανονικότητα στις μεγάλες γιορτές.