Η γατούλα μας, αυτό το ήσυχο και γοητευτικό πλάσμα, αν και πάντα φαίνεται να είναι γεννημένο κυνηγό, υπάρχουν μερικές που δεν ενδιαφέρονται να αναζητήσουν και να κυνηγήσουν ποντίκια. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί μια γάτα που αρνείται να θηρεύσει; Εντούτοις, αυτή η αντίφαση είναι πραγματικότητα. Υπάρχουν γάτες που επιλέγουν να αποκλίνουν από το κυνήγι, αν και αυτό μπορεί να φαίνεται απίστευτο. Είναι αυτές οι γάτες αντισυμβατικές, προτιμούντες την ειρήνη από τη βία, ή απλά πολύ τεμπέλες για να κυνηγήσουν αποτελεσματικά; Μολονότι κάθε γάτα έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, κανένας από αυτούς οι τρόποι δεν φαίνεται να μπορεί να εξηγήσει αυτή την συμπεριφορά. Επομένως, ερευνητές ασχολούνται με τις ενστικτώδεις και τις μαθημένες συμπεριφορές στις γάτες, με σκοπό να κατανοήσουν τις διαφορές μεταξύ τους
Το ένστικτο και η μάθηση είναι δύο έννοιες που εξηγούν αυτόν τον γρίφο. Οι έμφυτες συμπεριφορές είναι αυτές που ένα ζώο ακολουθεί αυτόματα από τη γέννησή του, χωρίς καμία επίδραση. Από την άλλη, η μάθηση αναφέρεται σε γνώσεις που αποκτώνται μέσω δοκιμής, λάθους και παρατήρησης. Έτσι, είναι πιθανό να υπάρχει σύνδεση μεταξύ του κυνηγιού και της εμπειρίας που αποκτήθηκε από τη μητέρα της γάτας.
Ένα διάσημο πείραμα που διεξήχθη τη δεκαετία του 1920 από τον πειραματικό ψυχολόγο Kuo Zing Yang, προσπάθησε να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα. Ο Kuo μεγάλωσε μοναχικά γατάκια χωρίς την επίδραση της μητέρας τους, ενώ παράλληλα φρόντιζε και οικογένειες γατών. Η ιδέα ήταν να διαπιστώσει εάν οι γάτες γνωρίζουν ενστικτωδώς πώς να καταδιώξουν και να σκοτώσουν θήραμα ή αν αυτό είναι ένα μάθημα που μάθανε από τις μητέρες τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα γατάκια που μεγάλωσαν από μητέρες που είναι κυνηγοί, επέδειξαν και οι ίδιες αυτή τη συμπεριφορά. Από την άλλη πλευρά, τα γατάκια που μεγάλωσαν με ανθρώπους ή από μητέρες που δεν κυνηγούν, αγνόησαν συχνότερα τα ποντίκια αντί να τα κυνηγήσουν.
Συνεπώς, διαπιστώθηκε ότι η συμπεριφορά των γατών δεν έχει αποκλειστικά να κάνει με το ένστικτο, αλλά επηρεάζεται και από το περιβάλλον τους κατά την εκτροφή. Οι ερευνητές θεωρούν ότι το κυνήγι είναι μια συνδυασμένη έννοια ενστίκτου και μάθησης. Ο γάτος γεννιέται με την ικανότητα να ακολουθεί τη κίνηση, αλλά η μάθηση που προέρχεται από τη μητέρα τους μπορεί να τον καθοδηγήσει σε μια επιτυχημένη κυνηγητική συμπεριφορά. Έτσι, η μητέρα διδάσκει μέσω του παραδείγματος πώς να αργυροβούν, να επιτεθούν και να σκοτώνουν. Τα γατάκια που χωρίζονται νωρίς από τις μητέρες τους χάνουν αυτό το διδακτικό μάθημα. Το ίδιο ισχύει και για τα γατάκια που μεγαλώνουν με μητέρες που δεν κυνηγούν. Αν η μητέρα γάτα δεν μάθει ποτέ να κυνηγά, τότε δεν θα το μάθει ούτε και τα γατάκια της.
Μολονότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, είναι σαφές ότι δεν υπάρχει μια απλή απάντηση σε αυτό το δίλημμα μεταξύ ενστίκτου και μάθησης. Οι επιστήμονες συνεχίζουν την έρευνα για να ανακαλύψουν περισσότερες λεπτομέρειες. Εν τω μεταξύ, ας αποδεχτούμε τις γάτες μας για ό,τι είναι: είτε ικανοί κυνηγοί είτε αθόρυβοι παρατηρητές.
Πηγή